In heel Europa, en ook in Nederland, stappen steeds meer jonge mannen in de wereld van de manosphere. Een online space vol met verouderde ideeën over mannelijkheid, vaak gepaard met vrouwonvriendelijke meningen zoals “echte mannen huilen niet” en “vrouwen moeten geleid worden.”
De nieuwste Gender Equality Index toont aan dat steeds meer jonge mannen geweld tegen vrouwen normaliseren fysiek, seksueel en mentaal. Het gesprek hierover vindt plaats op shady Discords, TikToks met miljoenen likes en podcasts die klinken als self-help, maar met een toxische twist.
“Boys voelen zich niet meer gehoord – en zoeken hun plek online”
Psychiater Esther van Fenema merkt op dat veel jongens strugglen met wie of wat ze moeten zijn in deze tijd. Vooral witte jongens voelen zich vaak de bad guy in discussies over slavernij of onderdrukking. Voor sommigen is de manosphere een soort safe zone.
Maar volgens Jens van Tricht (Emancipator) is het idee van de hyperstoere, never-insecure man juist het probleem. Het creëren van zo’n identiteit leidt tot meer onzekerheid. Manfluencers zoals Andrew Tate pushen het idee van de “alpha lifestyle” – geld, controle, vrouwen als trofee, maar dit maakt jongens uiteindelijk meer lost.
Manfluencers, algoritmes & toxische content
Influencers zoals Andrew Tate verspreiden de “alpha lifestyle.” Jongens die nog bezig zijn met hun identiteit zoeken soms houvast in deze ideeën. Onderzoeker Bert Bakker (UvA) waarschuwt dat het lastig is om te zeggen of ze worden beïnvloed door de content, of het zelf zoeken omdat ze zich zo voelen. Het is een mix, net zoals school, sportclubs en videogames invloed hebben.
En politici zoals Trump? Die hebben wereldwijd invloed.
Nederland niet zo woke als we denken
Cijfers tonen dat 20% van de jonge mannen het slachtoffer deels verantwoordelijk vindt als een vrouw onder invloed seksueel misbruikt wordt. 30% van de vrouwen die geweld meemaakt vertelt er nooit iemand over. En steeds meer jongens vinden het normaal om het geld van hun vriendin te beheren. Volgens Bakker is Nederland niet zo progressief als we denken.
Van Tricht zegt het blunt: “We dachten dat seksisme voorbij was, maar we hebben de fundamentele machtsverhoudingen nooit echt aangepakt.”
What now?
Van Fenema waarschuwt dat we niet alles uit de manosphere moeten halen, maar de red flags zijn er. Het is een risico voor de veiligheid van jonge vrouwen als we dit negeren. Ouders spelen hierin een rol. Het is belangrijk om niet meteen te shamen, maar te praten. “Je zoon heeft vragen over wie hij is als man? Tune in, connecten in plaats van cancelen.”
